رابطه سرمایه اجتماعی و رفتار کشاورزان در حفاظت از آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قزوین)

Authors

  • صادق صالحی دانشیار جامعه شناسی محیط زیست، دانشکده علوم انسانی و علوم اجتماعی، دانشگاه مازندران، بابلسر
Abstract:

طی چند دهه ی اخیر، مسائل آب به یکی از مسایل اساسی در محیط زیست ایران تبدیل شده است. در ایران علی‌رغم کمبود منابع آب، میزان مصرف آب فراتر از استاندارد‌‌‌‌‌‌‌‌‌های جهانی است و بیشترین اتلاف آن نیز در بخش کشاورزی صورت می‌گیرد. از جمله راهکارهای مناسب برای استفاده بهینه و موثرتر آب اتخاذ سیاست‌های مقابله‌‌ای است. موفقیت اجرای سیاست‌های مقابله‌ای، بستگی به رفتار کشاورزان به عنوان عاملان و دست اندرکاران واقعی دارد. تحقیق حاضر به بررسی پیش زمینه‌های اجتماعی در سیاست‌های حفاظت از آبهای زیر‌زمینی پرداخته است. جامعه آماری این پژوهش حقابه‌داران بخش جنوب مرکزی دشت قزوین را تشکیل می‌دهند که از میان آن‌ها 120 نفر به عنوان نمونه آماری انتخاب شدند. ابزار گردآوری اطلاعات تحقیق، پرسشنامه محقق‌ساخته بود و میزان پایایی سوالات بیش از 60 درصد به‌دست آمد. نتایج تحقیق بیانگر آن است که مشارکت در راهکارهای حفاظت از منابع آبهای زیر‌‌زمینی در کشاورزان مستلزم وجود زمینه اجتماعی است. این امر، به نوع تعامل درون‌گروهی و برون‌گروهی کشاورزان بستگی دارد. نتایج نشان می‌دهد که میان سرمایه اجتماعی و حمایت کشاورزان از سیاست‌های حفاظت از منابع زیرزمینی رابطه مثبت و معنی‌داری وجود دارد. در پایان و بر اساس نتایج این تحقیق، پیشنهادهایی برای حفاظت از منابع زیر زمینی ارائه شد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تعیین راهبرد اقتصادی مناسب برای حفاظت از منابع آب زیرزمینی دشت قزوین

دشت قزوین یکی از دشت‌های مستعد کشور برای تولید محصولات کشاورزی است که حفر چاه‌های بیش از حد و استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی طی دو دهه اخیر سبب افت سطح آبخوان‌ها و منفی شدن بیلان آب زیرزمینی در آن شده است. برای حفاظت از منابع آب زیرزمینی این دشت نیاز است که راه‌کارها و برنامه‌های سیاستی مناسبی در این زمینه به‌کارگرفته شوند. لازمه این امر شناخت بیشتر رفتار کشاورزان می‌باشد. به همین منظور، در...

full text

تحلیل روانشناسی محیط‏زیستی رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب

یکی از راهکارهای خروج از بحران آب "توأم ساختن راهکارهای فناورانه با راهبرهای اجتماعی ـ رفتاری" است تا به این واسطه، تغییرات زیربنایی در راستای حفاظت منابع آب در افراد جامعه ایجاد شود. بر این اساس، هدف این پژوهش، تحلیل روانشناسی محیط‏زیستی از رفتار مشارکت‎گرایانه کشاورزان در حفاظت از آب بود. این مطالعه از نوع پژوهش‏های "کاربردی" و "توصیفی ـ همبستگی" است. ابزار پژوهش، پرسشنامه‏‏ای بود که روایی آن...

full text

کاربرد تئوری فرهنگی در تحلیل رفتار حفاظت آب کشاورزان دشت نیشابور

امروزه کمبود آب برای تولید مواد غذایی،نگرانی­ های گسترده ­ای را در سراسر جهان و به‌ویژه ایران ایجاد کرده است.با توجه به این­که بخش کشاورزی بزرگ‌ترین مصرف ­کننده آب در کشور است و کشاورزان به‌عنوان مهم ­ترین مصرف­ کنندگان، از آب موجود و در دسترس به‌خوبی استفاده نمی ­کننند، درک صحیح از رفتار کشاورزان در حفاظت از آب می­ تواند به سیاست‌گذاران در تدوین سیاست ­ها و شیوه ­های گسترده حفاظت از آب کمک کند...

full text

مدلسازی پخش آلودگی در آب زیرزمینی (مطالعه موردی: دشت قزوین)

منطقه قزوین از نظر قوانین ژئوشیمی یک حوضه کامل بوده و همه مراحل تغییرات کیفی در آن دیده می شود. هر یک از عوامل زمین شناسی، هیدرولوژی و کلیماتولوژی باعث تغییراتی کم و بیش در آنها می گردند. از نظر کیفیت، کلیه منابع آبی در سرشاخه ها شیرین بوده و میزان هدایت الکتریکی آنها کمتر از 300 میکروموس بر سانتیمتر است، ولی در هنگام حرکت و رسیدن به دشت قزوین تغییرات فاحشی پیدا می کنند. حرکت آبها به طور کلی از...

15 صفحه اول

پیش‌بینی غلظت نیترات در منابع آب زیرزمینی با استفاده از مدل تجمعی پارامتریک (LPM): مطالعه موردی در دشت قزوین

Background and Objective: The concentration of nitrate, factors affecting the balance sheet, and the changes in an aquifer is of utmost importance. Because modeling is an efficient method to predict the concentration of ions in water resources, in this study using lumped-parameter model and Monte Carlo simulation model, the nitrate concentrations in groundwater resources of Qazvin Plain were es...

full text

تعیین راهبرد اقتصادی مناسب برای حفاظت از منابع آب زیرزمینی دشت قزوین

دشت قزوین یکی از دشت های مستعد کشور برای تولید محصولات کشاورزی است که حفر چاه های بیش از حد و استفاده بی رویه از آب های زیرزمینی طی دو دهه اخیر سبب افت سطح آبخوان ها و منفی شدن بیلان آب زیرزمینی در آن شده است. برای حفاظت از منابع آب زیرزمینی این دشت نیاز است که راه کارها و برنامه های سیاستی مناسبی در این زمینه به کارگرفته شوند. لازمه این امر شناخت بیشتر رفتار کشاورزان می باشد. به همین منظور، در...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 5  issue 3

pages  363- 382

publication date 2018-09-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023